Ədalətli Ticarət və ya Faul Play? Avstraliyanın İndoneziyanın A4 nüsxə kağızı üzərində antidempinq rüsumları

Diah Pitaloka
________________________________________________
Beynəlxalq ticarət, məhsul və xidmətlərin getdikcə artan qlobal bazarın ehtiyaclarını ödəmək üçün ölkələr arasında hərəkət etdiyi qlobal iqtisadiyyatın əsasına çevrilmişdir. Bununla belə, beynəlxalq ticarət həmişə ədalətli və ədalətli şəkildə getmir. Bəzən qiymət disbalansı və dempinq kimi ədalətsiz hesab edilən ticarət təcrübələri gərginlik yarada və ticarət mübahisələrinə səbəb ola bilər. Belə gərginliyin bariz nümunəsi Avstraliyanın 2017-ci ildən 2020-ci ilə qədər İndoneziyanın A4 nüsxə kağızı məhsullarına tətbiq etdiyi antidempinq proteksionizm siyasətidir.

Bu kontekstdə proteksionizm yerli sənayeləri zərərli hesab edilən ticarət təcrübələrindən qorumaq üçün bir vasitə kimi istifadə olunur. Bəs Avstraliyanın İndoneziya A4 kağız məhsullarına antidempinq rüsumları tətbiq etmək üçün istifadə etdiyi səbəblər haqlıdırmı?

Dempinq şirkətlərin öz məhsullarını xarici bazarlarda daxili qiymətlərdən aşağı qiymətə və ya hətta istehsal xərclərindən aşağı qiymətə satması təcrübəsidir. Dempinqin məqsədi adətən daha ucuz qiymətlərlə hədəf ölkədə bazar payını ələ keçirməkdir, lakin bu, çox vaxt idxalçı ölkədəki yerli istehsalçılara zərər verir. Buna görə də, Ümumdünya Ticarət Təşkilatı (ÜTT) üzv ölkələrə yerli sənayelərini dempinq praktikalarından qorumaq üçün antidempinq rüsumları kimi proteksionist tədbirlər həyata keçirməyə icazə verir.

Avstraliya sərt ticarət siyasətinə malik bir ölkə kimi tez-tez müxtəlif idxal məhsullarına qarşı proteksionist tədbirlər həyata keçirir. Ən diqqətəlayiq nümunələrdən biri 2017-ci ildə İndoneziyanın A4 nüsxə kağızı məhsullarına antidempinq rüsumlarının tətbiq edilməsidir. Bu antidempinq rüsumlarının tətbiqi İndoneziyanın bu kağız məhsullarını dempinq etməsi, xüsusilə Avstraliyanın yerli kağız sənayesinə zərər vurması ilə bağlı iddialara əsaslanırdı. Paper Australia Pty Ltd.

Paper Australia Pty Ltd İndoneziya A4 kağız məhsullarının Avstraliya bazarında bazar qiymətindən çox aşağı qiymətə satıldığını, ədalətsiz rəqabətə səbəb olduğunu və yerli istehsalçılara zərər verdiyini iddia etdi. Bu iddiaya əsasən, Avstraliya İndoneziyanın iki aparıcı kağız şirkəti olan PT Indah Kiat Pulp & Paper Tbk-ə 35,4% və PT Pindo Deli Pulp and Paper Mills-ə 38,6% antidempinq rüsumları tətbiq etmək qərarına gəlib.

Bu məqalə Avstraliyanın antidempinq rüsumları siyasətini dəstəkləmək üçün istifadə etdiyi beş proteksionizm dəyişənini təhlil edir: Milli Müdafiə, Ödəniş Balans, Məşğulluq, Uşaq Sənayesi və Səviyyə Oyun Sahəsi.

Milli Müdafiə

Milli müdafiə, milli təhlükəsizlik üçün vacib hesab edilən strateji sənayeləri qorumaq üçün bir ölkə tərəfindən tez-tez istinad edilir. Lakin bu halda A4 kağız sənayesi Avstraliyanın müdafiəsi və təhlükəsizliyi üçün həlledici hesab edilmir. 2016-cı il Müdafiə Ağ Kitabı və 2018-ci il Müdafiə Sənayesi Qabiliyyət Planı kimi rəsmi sənədlərdə kağız sənayesinin milli təhlükəsizlik üçün vacib olduğu qeyd olunmur. Buna görə də, bu dəyişən İndoneziya A4 kağız məhsullarına antidempinq rüsumlarının tətbiqi üçün əsas səbəb hesab edilmir.

Ödəniş balansı

Tədiyyə balansı müəyyən dövr ərzində bir ölkə ilə digər ölkə arasında bütün iqtisadi əməliyyatları qeyd edir. Ticarət balansının kəsirləri tez-tez ölkələrin proteksionist siyasət həyata keçirməsinə səbəb olur. Bu halda Avstraliya İndoneziyadan A4 kağızının daha ucuz idxalının onların ticarət balansının kəsirini pisləşdirəcəyindən narahat idi. Bununla belə, tədqiqat göstərir ki, ticarət kəsirinin azaldılmasına yönəlmiş proteksionizm çox vaxt səmərəsiz olur, çünki idxalın məhdudlaşdırılması həm də ixracın azalmasına səbəb ola bilər.

Bu halda, Avstraliya İndoneziyaya kağız ixracının həcmində əhəmiyyətli dərəcədə azalma yaşadı, İndoneziyadan A4 kağızının idxalı isə artmağa davam etdi. Məlumatlar göstərir ki, Avstraliyanın İndoneziyadan idxal dəyəri 2010-cu ildən 2020-ci ilə qədər əhəmiyyətli dərəcədə artıb və bu, Avstraliyanı yerli kağız sənayesini qorumaq üçün antidempinq rüsumları tətbiq etməyə sövq edib.

Avstraliyanın satışları hər il əhəmiyyətli dərəcədə azalıb, idxal olunan malların dempinq qiymətləri ilə satışı isə hər il artıb. Bu, Avstraliyanın bazar payını itirərək itkilərə məruz qalmasına səbəb olub. Avstraliyada kəsilmiş kağız bazarının illik həcmi nisbətən sabit olaraq qalır. Kəsilmiş kağız satışında bazar artımının olmaması Avstraliyanın bazar payı uğrunda rəqabət aparmaq üçün satış həcmini artırmasına səbəb oldu. Avstraliyada kəsilmiş kağız satışı əsasən Fuji Xerox, Staples, OfficeMax, Lyreco, Wesfarmers, Woolworths, Australia Post və BPGI (Business Product Group International) kimi əsas pərakəndə satışçılara və ya satıcılara yönəldilir. Kağız istehsalçıları, təbii ki, bu böyük satıcıları təmin etməklə bazar payını qazanacaqlar.

Braziliya, İndoneziya, Tayland və Çindən idxal olunan kağız məhsulları Avstraliya bazarının 52%-nə nəzarət etdiyi də məlumdur.

İndoneziyanın daxili tələbatı üstələyən və hətta Asiya və Avstraliyada da təsirli ixrac rəqəmləri ilə öyünən kəsilmiş kağız istehsalından fərqli olaraq. Bu həddən artıq tutum İndoneziyaya demək olar ki, bütün qiymətləri təklif etməklə ixrac bazarlarında imkanlar axtarmağa imkan verdi, eyni zamanda daxili bazar qiymətlərini ümumi gəlirli qalmaq üçün qorudu. Bu, Avstraliyada həddindən artıq kapital sıxlığına və yüksək sənaye xərclərinə gətirib çıxardı, Avstraliyada topdansatış ofis kağızlarının qiymətlərini artırdı və yerli Avstraliya istehsalına təsir göstərməyə davam etdi. Nəticədə daxili Avstraliya bazarında idxal həcmlərinin artması davamlı təhlükə yaradır

Məşğulluq

Avstraliyanın antidempinq rüsumlarının tətbiqində irəli sürdüyü səbəblərdən biri yerli kağız sənayesində iş yerlərinin qorunmasıdır. Paper Australia Pty Ltd iddia etdi ki, İndoneziyadan dempinq qiymətləri ilə A4 kağız idxalı onların satış həcminin və bazar payının azalmasına səbəb olub, nəticədə onların işçi qüvvəsinin azalmasına gətirib çıxarıb. Bununla belə, sonrakı təhlillər göstərir ki, işçi qüvvəsinin bu ixtisarı ucuz kağız idxalının birbaşa təsirindən daha çox şirkətin daxili restrukturizasiyası hesabına baş verib. Buna görə də, bu dəyişən antidempinq rüsumları siyasətini dəstəkləməkdə məhdud təsirə malik hesab edilir.

Körpə Sənayesi

Yeni sənayelər tez-tez daha çox qurulmuş sənayelərlə rəqabət aparmaq üçün istehsal səmərəliliyinə və texnologiyaya malik deyil, beləliklə də hökumətin mühafizəsini tələb edir. Bu halda Paper Australia Pty Ltd yeni sənaye olmasa da, İndoneziyadan daha ucuz idxal olunan məhsullarla rəqabətdən qorunmaq ehtiyacı hiss etdi. Onlar AD rüsumlarının qorunması olmadan daxili bazarda ədalətli rəqabət apara bilməyəcəklərini iddia etdilər.

Avstraliya iddia etdi ki, İndoneziyanın A4 kağız məhsullarına AD rüsumları qoyulması onun həssas yerli kağız sənayesini qorumaq üçün zəruridir. Bununla belə, sonda ÜTT Avstraliyanın hərəkətlərinin beynəlxalq ticarət qaydalarına tamamilə uyğun olmadığına qərar verdi, çünki Avstraliya normal qiymətləri müəyyən etmək üçün əsas kimi İndoneziya şirkətlərinin məlumatlarından istifadə etməyib.

Səviyyəli Oyun Sahəsi

Bu dəyişən daxili bazarda rəqabətin ədalətli və ədalətli olmasını təmin etmək səylərinə aiddir. Avstraliya İndoneziyanı kağız istehsalçılarına subsidiya verməkdə günahlandırdı, bu da İndoneziyanın A4 kağız qiymətlərinin beynəlxalq bazarda çox ucuz olmasına səbəb oldu. Bu ittiham İndoneziyada Avstraliyanın anormal hesab etdiyi “müəyyən bazar vəziyyətlərinin” mövcudluğuna əsaslanırdı.

Lakin araşdırmalar göstərir ki, bu ittiham tam sübuta yetirilməyib. İndoneziya ÜTT qarşısında beynəlxalq ticarət qaydalarını pozan subsidiyalar vermədiklərini uğurla nümayiş etdirdi. Daha sonra ÜTT Avstraliyanın 1994-cü il Tariflər və Ticarət üzrə Baş Sazişin (GATT) bir neçə maddəsini pozduğuna qərar verdi və İndoneziyanı bu mübahisədə qalib elan etdi.

Avstraliyanın İndoneziya A4 kağız məhsullarına AD rüsumlarının tətbiqi hər iki ölkəyə əhəmiyyətli təsir göstərdi. İndoneziya üçün bu siyasət Avstraliyaya A4 kağız ixracında kəskin azalmaya səbəb olub, İndoneziya kağız şirkətlərinə zərər verib. Eyni zamanda, Avstraliya üçün bu siyasətin öz yerli kağız sənayesini ədalətsiz rəqabətdən qoruyacağı gözlənilirdi, baxmayaraq ki, nəticədə ÜTT tərəfindən beynəlxalq ticarət qaydalarının pozulması elan edildi.

Bu ticarət mübahisəsinin İndoneziya və Avstraliya arasındakı ticarət əlaqələri üçün də daha geniş təsirləri var. Mübahisə İndoneziyanın xeyrinə həll olunsa da, mübahisə prosesi zamanı yaranan gərginlik iki ölkə arasında gələcək ticarət əlaqələrinə təsir göstərə bilər.

Avstraliyanın İndoneziya A4 kağız məhsullarına tətbiq etdiyi antidempinq proteksionizm siyasəti ticarət balansının kəsiri ilə bağlı narahatlıqlar, iş yerlərinin qorunması və daxili bazarda bərabər rəqabət şəraiti yaratmaq səyləri də daxil olmaqla bir neçə amilin birləşməsinə əsaslanırdı. Lakin bu səbəblər tam sübuta yetirilmədi və sonda ÜTT tərəfindən ləğv edildi.

İndoneziya və Avstraliya arasında AD rüsumları siyasəti ilə bağlı ticarət mübahisəsi siyasi və iqtisadi dinamikanın beynəlxalq ticarət siyasətlərinə necə təsir edə biləcəyinin bariz nümunəsidir. Bu tədqiqat ölkələrin öz daxili sənayelərini qorumaq üçün bir vasitə kimi proteksionizmdən necə istifadə etmələri və bu cür siyasətlərin təsirləri barədə dərin fikirlər təqdim edir.

ÜTT-nin bu mübahisədə İndoneziyanın xeyrinə qərar verməsi onu göstərir ki, proteksionizm həmişə ən yaxşı həll yolu deyil, xüsusən də siyasət beynəlxalq ticarət qaydalarına zidd olarsa. Bu hal onu göstərir ki, proteksionist siyasətlər inkişaf etməkdə olan ölkələrdə ixracatçılar üçün itkilər və beynəlxalq ticarət münasibətlərində gərginlik kimi gözlənilməz nəticələrə səbəb ola bilər.

Bu mübahisə davası ilə ümid edilir ki, ölkələr proteksionist siyasətlərin nəticələrini daha yaxşı başa düşə və bütün tərəflərin milli maraqlarını itirmədən və ya lazımsız gərginlik yaratmadan beynəlxalq ticarətin faydalarından istifadə edə biləcəyi daha ədalətli və daha açıq ticarət mühiti yaratmağa çalışa bilər.

скачать dle 12.1