COP29: Azərbaycanın beynəlxalq ekoloji təhlükəsizliyə töhfəsi və təzyiqlərə qarşı dayanıqlılığı

Ayşən Aslan-Məmmədli
___________________________________________
COP29-un 2024-cü ildə Azərbaycanda keçirilməsi qərarı ölkənin qlobal ekoloji təhlükəsizliyə töhfə vermək və aktual ekoloji problemlərin həllinə dair qəti öhdəliyini əks etdirir. Son 60-70 il ərzində ekoloji problemlər ekoloji problemlərdən milli sabitliyə təsir edən qlobal təhlükəsizlik təhdidlərinə çevrilmişdir. Belə bir mötəbər tədbirə ev sahibliyi etməklə Azərbaycan ətraf mühitin davamlılığı ilə bağlı kritik qlobal problemlərin həllində artan təsirini və fəal iştirakını təsdiq edir.

Ekoloji təhlükəsizlik məsələsi ənənəvi ətraf mühitin mühafizəsi çərçivələrindən kənara çıxmış, qlobal sülh və sabitlik müzakirələrinin tərkib hissəsinə çevrilmişdir. Azərbaycanın bu işə sadiqliyi təkcə onun daxili siyasətinin təzahürü deyil, həm də beynəlxalq arenada rolunun artırılması üçün strateji səydir. Ölkənin dayanıqlılığa və ətraf mühitin mühafizəsinə diqqət yetirməsi onun daha geniş xarici siyasət məqsədlərini gücləndirərək, onu qlobal idarəetmə mənzərəsində fəal və məsuliyyətli aktor kimi yerləşdirir.

COP29-a ev sahibliyi etmək Azərbaycanın beynəlxalq sistemdə etibarlı və nüfuzlu oyunçu statusunu daha da vurğulayır. Bu tədbir Azərbaycanın təkcə öz ekoloji problemlərinin həllinə deyil, həm də ekoloji təhlükəsizlik üzrə qlobal əməkdaşlığın təşviqinə sadiqliyini nümayiş etdirir. Azərbaycan bu səylərə rəhbərlik etməklə çoxtərəfli dialoq və problemlərin birgə həlli üçün mühüm platforma yaradır.

Təəssüf ki, COP29-a qədər bəzi beynəlxalq aktorlar tərəfindən Azərbaycana artan xarici təzyiqlər müşahidə olundu. Bu təzyiqlər tez-tez dezinformasiya kampaniyaları ilə müşayiət olunur və bu cəhdlərin başında müəyyən ermənipərəst qruplar və dövlətlər dayanır. Bu kampaniyaların məqsədi bəllidir: Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzunu sarsıtmaq və siyasi təzyiq göstərməklə artan nüfuzunu zəiflətmək. Bu cür qarayaxma kampaniyaları COP29-dan tədbirin əsas ekoloji məqsədlərinə diqqəti yönəltməkdənsə, geosiyasi maraqları inkişaf etdirmək fürsəti kimi istifadə edərək, Azərbaycanın qlobal arenada nüfuzunu zəiflətmək məqsədi daşıyır.

Bu dezinformasiya kampaniyalarının Ermənistan və Azərbaycan arasında davam edən sülh prosesini necə təhdid etməsi daha aktual narahatlıq doğurur. Hər iki dövlət hərtərəfli sülh sazişi istiqamətində mühüm addımlar atıb, əksər məsələlər artıq razılaşdırılıb. Lakin bu siyasi təzyiqlər kövrək sülh prosesini pozmaq və regionda qeyri-sabitliyi davam etdirmək riski daşıyır. COP29-un siyasiləşdirilməsi təkcə Azərbaycanın imicinə xələl gətirmir, həm də uzunmüddətli sabitlik üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən daha geniş regional sülh səylərini təhdid edir.

Üstəlik, COP29-u siyasiləşdirmək cəhdləri dərindən əks-məhsuldardır. Tədbir siyasi gündəmlərin irəliləməsi üçün platforma rolunu oynamır, ekoloji aktual problemlər üzrə beynəlxalq əməkdaşlığı inkişaf etdirmək məqsədi daşıyır. Azərbaycan, ev sahibi ölkə kimi, COP29-un kollektiv fəaliyyət tələb edən qlobal ekoloji böhranın həllinə fokuslanmasını təmin etmək üçün məsuliyyət daşıyır. Diqqəti bu aktual problemlərdən siyasi mübahisələrə yönəltmək tədbirin məqsədini pozur və bütün xalqları təhdid edən ekoloji problemlərin yumşaldılması səylərini təhlükə altına qoyur.

Yekun olaraq, Azərbaycanda keçirilən COP29 beynəlxalq ekoloji təhlükəsizliyin gücləndirilməsinə ölkənin sədaqətini əks etdirir. Hadisəni siyasiləşdirmək və Azərbaycana yersiz siyasi təzyiq göstərmək cəhdləri yanlışdır və həm ekoloji tərəqqiyə, həm də regional sülhə təhlükə yaradır.

Azərbaycanın bu təzyiqlər qarşısında dayanıqlı olması onun qlobal təhlükəsizliyə mənalı töhfə vermək əzmini vurğulayır. COP29 Azərbaycanın ekoloji təhlükəsizlik sahəsində liderliyində yeni səhifə açacaq, ölkəyə beynəlxalq arenada öz səsini daha da gücləndirməyə və dövrümüzün ən aktual ekoloji çağırışlarına qarşı həll yollarını dəstəkləməyə imkan verəcək.скачать dle 12.1